MAĞRİB’İN EFSUNLU KENTİ; KAZABLANKA – ÜNSAL AKTAŞ

 

 

MAĞRİB’İN EFSUNLU KENTİ; KAZABLANKA      –    ÜNSAL AKTAŞ

İki derya’yı Cebelitarık’la birleştiren, Kuzeybatı  Afrika’nın uç ülkesi Fas’ın en büyük kenti  Kazablanka, aynı zamanda tüm Afrika’nın da ikinci kalabalık kentidir. ( Birinci Kahire)

Araplar’ın “ Beyaz Ev “ dediği kenti Faslılar kısaca “Casa” diye telaffuz ediyorlar.1500’lerin başında Portekizlilerin inşa ettiği kente “Casablanca” adını İspanyollar vermişler. Halen Krallığın ekonomi ve sanayi başkentidir. Bunun sebebi ise, ülkenin en büyük deniz ve hava limanlarını bünyesinde barındırmasıdır.

Kazablanka aynı adla bilinen filmden ötürü daha yaygın ve yoğun anılır ve sevilir olmuştur. Kasablanka filmine yüklenen değerin büyük hissesi, Humprey BOGART  ve İngrid BERKMAN’a aitse de Rick’nin yeri/ bar’ı ve ” Bir daha çal Sam” repliği de ayrı bir değer katmıştır. Her ne kadar film’in platosu farklı da olsa mevcut işletmeci, isim hakkını satın alarak ve bazı objeleri koruyarak “Rick’in” yerini, gidilmesi şart mekanlardan biri haline getirmiş. Kapıda sıra beklememek için mutlaka rezervasyon yaptırılmanızı, içerde ise spesiyal “Kazablanka birasını” tatmanızı öneririm.

Şehrin olmazsa olmaz noktaları; Birleşmiş Milletler Meydanı, V. Muhammed Meydanı ve II. Hasan Camiidir. Diğer tarihi ve kültürel doku unsurları bunların çevresinde kümelenmiştir.

Limanın batısında inşa edilen II. Hasan Camisi, rehberle gezilmeyi hak ediyor. Mekke ve Medineyi saymaz isek yapıldığı tarihte dünyanın en büyük Camisinden bahsediyoruz. Ne var ki, bu vasfını yitirmiş olup sıralamada ilk ona girmektedir. Bir milyar dolardan fazlaya mal olan Caminin avlusu 80.000 kişiye ibadet imkânı sağlamaktadır. İç dekorasyonu ise, fevkalade azametli Fas mimarisi ve el sanatları ile bezenmiştir.

Cami, denizin doldurulması ile Atlas Okyanusuna uzanan bir zemin üzerinde inşa edilmiştir. Fransız mimar Michel Pinseau tarafından tasarlanmış, Bouygues tarafından yapılmıştır. Önemli bir detay olarak hatırlatmak isteriz ki; bu camiye diğerlerinin aksine gayrimüslimler de girebilmektedir.

Caminin batısı, cıvıl cıvıl bir etkinlik merkezi olan Kornişe bakmaktadır. Kordonboyu’nun devamında ise ünlü plajlarıyla Ayn Diab’a ulaşmak mümkündür. Kornişte bulunan deniz feneri ( Phare d’el Hank ) 256 basamak çıkmayı göze alırsanız size zengin bir panaroma vaad etmektedir.

Bu Mağrip ülkesinin en büyük kenti tabii ki Mağribi ve özellikle Art Deco mimariye de ev sahipliği yapmaktadır. V. Muhammed Meydanı ve Caddesinin mücavir alanlarında bunların örneklerine rastlayabilirsiniz. Muhammed V Meydanı; şehrin diğer ünlü meydanı olan BM. Meydanının güneyinde konumlanmakta olup mimar Joseph

Marrast’ın imzasını taşımaktadır.1930 ‘da inşa edilen Belediye Binasının yanı sıra tarihi Adliye  ve Postaneyi bir çırpıda zikretmek mümkün. Meydanın ortasında yer alan havuz ve fıskiye ise, binaların estetiğini tamamlamaktadır. Bu meydanda olmamakla birlikte Tarihi saat kulesini de asla pas geçmeyiniz.

Eski kentin girişi ise; BM Meydanına cephelidir. Diğer bazı Fas kentlerine göre Medinası daha zayıf olsa da bilhassa zeytin çarşısı görülmeye değer.

Atlantik Okyanusu ile cilveleşen kenti daha iyi görmek ve değerlendirmek için Anfa Semtindeki ağaçlıklı tepeyi öneririm.

Fransız döneminde Neo- Gotik tarzda  inşa edilen Kazablanka Katedrali ( Sacre Coeur olarak da anılır) günümüzde kültür merkezi olarak hizmet vermektedir. Ayrıca, 1950 lerde inşa edilen Notre Dame Katolik Kilisesi de açık olup vitraylarıyla ünlüdür.

Kasablanka’nın Habous semtinde yer alan “ Mahkama du Pacha” Mağribi mimarisinin çarpıcı bir örneği olup geçmişte; mahkeme binası, vali ikametgâhı olarak kullanılmıştır. Günümüzde ise Kazablanka- Settat bölgesinin genel merkezi olarak hizmet vermektedir.

Yine aynı bölgede bulunan Moulay Youssef Camii, 1923 yılına tarihli olup Auguste Cadet ve Edmond Brion tarafından inşa edilmiştir.

Velhasıl  Kazablanka; kendine özgü bahçeli evleri, zengin zeytinlikleri, enfes limon turşusu, kendine has Mağribi ve çoklu kültürlerin hatırası Art Deco mimarisini sinesinde  barındıran, gezgini tutkuyla sarıp sarmalayan, gidilesi efsunlu bir kent.