DAMBULLA MAĞARA TAPINAĞI ( SRİ LANKA ) – ERTUĞRUL FIRATLI

 

 

 

 

DAMBULLA MAĞARA TAPINAĞI ( SRİ LANKA ) –ERTUĞRUL FIRATLI

Dambulla’ da bulunan çok büyük bir kaya parçasının içi oyularak bu  tapınak oluşturulduğundan ve  etraf tamamen düzlük olduğundan dolayı  çok ilginçtir.

1500’ lü yıllarda yapılan bu tapınaklar kompleksine belirli bir yere kadar aracımızla ondan sonra da eğimli, ara sıra da dik olan bir merdivenden tırmanarak çıktık. Ancak manzaranın güzelliği ve bize eşlik eden maymunlar sayesinde çıkış zevkli oldu.

UNESCO Dünya Miras Listesinde olan Dambulla ; 5 adet mağara tapınaktan oluşmaktadır, bir kompleks şeklindedir. Burası hem bir manastır hem de tapınaktır. Dini eğitim de verilmektedir.

16.YY ‘da buraya Hindistan bir saldırı gerçekleştirir ve Sri Lanka  kralı Malagamba kaçarak buradaki Dambulla mağaralarının olduğu yere manastıra gelir, saklanır. Ordusunun ve kuvvetlerinin hazırlıklarını yapar , bunun sonucu düşman kuvvetlerini yenmeyi başarır. Daha sonra da şükranlarının ifadesi olarak buradaki mağara tapınağı inşa ettirir. Kendinden sonra gelen  kralların ilaveleri ve restorasyonları ile de bugünkü halini alır.

Kompleksin girişinde yabani incir ağacı vardır. Buda incir ağacının altında meditasyon yaptığı ve Nirvana’ya ulaştığı için bu ağaç onlar tarafından kutsal kabul edilir ve genelde tapınaklara dikilir. Ağaç süslemesinde de uluslararası Budist bayrağı kullanılmıştır.

Yaklaşık 150 adet heykel bulunmaktadır. Buradaki Buda heykelleri ile ilgili 3 farklı duruş olduğunu görüyoruz;

1-     Meditasyon yapan Buda

2-     Ayakta duran Buda ; sağ elini öne doğru getirmiştir , bu kötülükleri durdurdu anlamına geldiği gibi eğitim manasına da gelmektedir.

3-     yatan Buda ; Fakat bu da 2 farklı durumu simgelemektedir. Biri dinlenen Buda’dır, diğeri  ise ölmüş Buda’dır. Yatan ve dinlenen Buda’nın kafasında bir tacı vardır ki bu aydınlanmanın sembolüdür, el biraz açıktır, ayaklarının ikisi de aynı hizadadır. Ölen Buda’nın ise ayakları paralel olmayıp biraz açıktır.

Mağara kısmının dışında kalan gölgelik kısım 1700’lü yıllarda yapılmıştır. O yüzden biraz daha Avrupai tarzdadır.Bu komplekste 5 adet mağara bulunmaktadır. İlk mağarada uzanmış Buda heykeli bulunmaktadır (14 metre uzunlukta.)

2.mağara en güzel büyük ve ihtişamlı olanıdır. Burada 40 oturan Buda ve 16 adette ayakta Buda heykeli vardır.Tüm tavanda Buda’nın meditasyon işlenmiştir. Burada ağacın altında meditasyon yaparken Nirvana’ya ulaşması anlatılmaktadır.

Buda sanki tahtta oturuyormuş gibi görülmektedir,  aslında bu taht değil ağacın altında meditasyon yaparken Nirvana’ya ulaşmış halidir  ve Nirvana’ya ulaşırken etrafında çok değişik hayvanlar ,  mitolojik yaratıklar görülmektedir. Burada Hinduizm’in etkisini görmekteyiz.Nirvana’ya ulaşan Buda’nın kafasında ayrı, vücudunda ayrı bir güç kalkanı vardır.

Nirvana’ya ulaşan Buda’nın kulakları uzun yaşamı anlatır şekilde uzundur. (Hayatı ve bilgeliği anlatır.) Buradakilerin hepsi Buda heykelidir. Sadece 1 tanesi burayı yaptıran krala aittir.

Yine alt kısımda eğitim veren Buda heykeli bulunmaktadır. Burada farklı bir fresk de vardır. Buda gelmeden önce Sri Lankalılar inançsız insanlardı ve bu fresk Sri Lanka insanının profilini ortaya koymaktadır (et yiyen, savaşan, gözlerini hırs bürümüş kötü insan profili).

Bu mağarada bir de Stupa vardır (içlerine girilmeyen, dışından dua edilen ibadet yerleri). Dikkat edilirse bunlar meditasyon halindeki Buda siluetine benzemektedir.

Bu mağarada bizim zemzem suyumuz gibi onlarca kutsal olan bir kaynak suyu da bulunmaktadır. Mağaranın tavanından sürekli damlamakta  ve oraya konan bir tasın içine biriktirilmektedir.                                                                5 ayrı mağaradan oluşan bu kompleks; 157 farklı boy ve oturuşta Buda heykeline bunun yanında binlerce fresk ve resimlere ev sahipliği yapmaktadır. Budizm’den, Buda’nın hayatından sahnelere yer verilmektedir.

 

En sondaki mağarada yine bir yatan Buda heykeli bulunmaktadır ancak bu ölmüş Buda heykelidir.

Bu komplekste 5 mağara tapınak dışında bir de Vişnu tapınağı vardı. Yani Budist tapınağı içinde bir Hindu Tanrısı tapınağı. Bu da Hinduizm ve Budizm’in iç içe girmiş olduğunu göstermektedir.

Hindular Buda’yı Vişnu’nun enkarnasyonu olarak görmüyorlar. Ancak böyle Hinduizm ve Budizm’in iç içe geçtiği ülkelerde Buda; Vişnu’nun enkarnasyonu olarak kabul ediliyor ve bu iki inanç grubu arasında bağ kurulmuş oluyor.Bu tapınakta da Vişnu’nun tapınağı var ve Budizm’in koruyucusu olarak görülmektedir.